Bong gân là tai nạn thường gặp khi vận động ở các tư thế khó trong thể thao hay đơn giản chỉ là trượt chân té ngã. Một số kinh nghiệm xử trí sau đây có thể giúp ích cho bạn.
Triệu chứng tức thì của bong gân là đau, càng đau nhiều càng nặng, kèm theo sưng tấy(xuất hiện nhanh), da vùng khớp tái nhợt do chảy máu trong. Sau đó sẽ xuất hiện vết bầm máu . Dây chằng có thể bị tổn thương ở nhiều mức độ. Ở mức nhẹ, gân chỉ bị kéo dài ra, một số ít bó sợi bị đứt (độ 1), hoặc nhiều bó bị đứt (độ 2) nhưng khớp vẫn vững, tổn thương mau liền, ít biến chứng. Ở thể nặng (độ 3), dây chằng bị bóc khỏi một đầu xương hoặc bị đứt đôi gây lỏng khớp kèm theo nhiều biến chứng.Nếu bong gân ở bàn chân, mắt cá chân, bệnh nhân sẽ không bước đi được nữa, phải đặt bàn chân nằm xuống đất.
Hành động khẩn cấp
Ngay sau khi bị bong gân, phải làm ngừng chảy máu và hạn chế phù nề tối đa. Có thể dùng băng thun băng ép khớp bong gân, giữ ít nhất 48 giờ, chườm lạnh bên ngoài bằng nước đá (hoặc nước lạnh) trong 4 giờ đầu. Việc chườm đá làm dịu đau và co mạch, ngưng chảy máu, bớt phù nề. Nên kê cao đầu chi bị bong gân. Không xoa bóp, chườm nóng, tiêm bất cứ thuốc gì vào vùng bong gân để tránh làm giãn mạch, chảy máu phù nề thêm. Nếu tai nạn xảy ra trên sân bãi, có thể dùng ethyl clorua xịt vào nơi bong gân để gây tê làm lạnh tại chỗ.
Uống thuốc gì để tạm thời cắt cơn đau
Ngoài ra, có thể dùng thuốc giảm đau, tiện nhất là alaxan uống 1-2 viên/lần, 3 lần trong ngày. Không dùng aspirin vì thuốc này chống ngưng kết tiểu cầu, gây chảy máu. Nếu là bong gân độ 1, khi đã hết đau, bệnh nhân có thể bắt đầu vận động khớp trở lại. Để điều trị bong gân độ 2-3, phải làm băng bột để bất động khớp trong 4-6 tuần, sau đó tập vận động từ nhẹ đến nặng. Cách điều trị bong gân độ 3 (đặc biệt ở khớp gối, khớp cổ chân đối với người trẻ) là khâu tái tạo dây chằng bị đứt kết hợp với bất động trong 6 tuần.
Để đề phòng bong gân, nên mang bao khớp gối, bao cổ chân trong hoạt động thể thao. Bình thường, nên thực hiện các bài tập làm tăng trương lực các cơ quanh khớp cổ chân, khớp gối.